Norsk del, Gullvekta
Fablar frå Jataka  ❀ 7
Seksjon › 52 Sett Søk Førre Neste

Finn ordbøker

Reservasjonar Innhald  

Gullsvana

Det var ein gong ei svane med vakre fjør av gull. Ikkje langt unna innsjøen til svana budde ei utfattig kone med to døtrer. Svana såg at dei sleit tungt berre for å overleve, og sa til seg sjølv:

"Om eg gir dei ei gullfjør no og då, kan mora selje dei. Med pengane frå gullfjørene kan dei leve i velstand."

Dermed flaug svana bort til huset til den fattige kona.

Straks ho fekk auge på svana, sa kona: "Korfor kjem du hit? Vi har ingenting å gi deg."

"Men eg har noko til dykk," sa svana. "Eg vil gi dykk ei gullfjør, og så enda ei seinare, og dernest enda ei og så vidare. Fjørene skal de selje så du og døtrene dine kan leve godt."

Mens svana sa dette, gav ho kona ein av fjørene sine, og flaug sin veg. Men no og då kom ho att og gav dei enda ei fjør.

Mora og døtrene hennar selde dei vakre fjørene og fekk pengar nok til å leve godt i lag. Men ein dag sa mora til døtrene: "La oss ikkje stole på svana. Ein dag flyg ho kan hende vekk og kjem aldri hit igjen. Dersom det skulle skje, ville vi bli fattige på ny. La oss derfor plukke alle fjørene av svana neste gong ho kjem."

Døtrene sa: "Nei, det vil jo skade svana. Vi vil ikkje vere med på slikt."

Men mora var grådig. Neste gong gullsvana kom, greip ho fuglen med begge hender og trekte ut kvar einaste fjør.

Men det var noko anna merkeleg med fjørene til gullsvana enn at dei var av gull: Om dei blei plukka av ho mot hennar vilje, slutta dei å vere av gull, og blei kvite og ikkje meir verdt enn fjør frå kylling. Og dei nye fjørene som kom fram i ettertid, var ikkje gylne meir, men kvite. Med tida voks desse nye fjørene heilt ut, og då flaug svana derifrå og kom aldri att.

Den eldste av dei tre

Like ved ein stort banyantre [1] i Himalaya-skråningane budde ein gong tre vennar i lag - ei rapphøne [3], ei ape og ein elefant. Men etter ei tid gjekk dei ikkje heilt godt overeins, og då kom dei til at det var betre om ein av dei var sjef over alle tre, og det skulle vere den som hadde vore der lengst av dei.

No tok dei til å fundere på kven som hadde budd på staden lengst. Korleis kunne dei få greie på det? Rapphøna og apa spurde elefanten: "Kor stort var dette banyantreet då du først blei merksam på det?"

Banyan, or Wikipedia Commons
Banyan

Elefanten sa: "Vennar, då eg var unge, var treet berre ei buske. Eg skreva ofte over ho, og når eg stod still over buska, nådde dei høgste greinene meg berre til magen. Eg har kjent treet sidan det berre var ei buske."

Apa blei spurt om det same, og sa: "Vennar, då eg var ung og sat på marka, kunne eg bøye meg fram og ete av blada i toppen av buska, for då var buska enda mindre."

Så skulle rapphøne svare. Ho sa: "Vennar, i gamle dagar stod eit banyantre ein annan stad enn her. Eg åt av frøa til det treet og flaug eit stykke. Dei kom ut av meg her. Det var slik treet her kom til. Så eg har bore trefrøet i magen og kjent treet frå før det kom opp, eg."

Då sa apa og elefanten "Det verkar som du er eldst av oss."

Ord

  1. banyan: eit tre i fikenslekta, og Indias nasjonaltre.
  2. rapphøne: (Perdix perdix) ein livskraftig fugl i fasanfamilien. Ho blir stundom funnen i Noreg, men blir eigentleg rekna for å vere utdøydd her.

Rapphøne, Perdix perdix, modifisert utsnitt av bilde hos Wikimedia Commons
Rapphøne

Rapphøna og kråka

Ei kråke som flaug over ein veg, såg ei rapphøne som spankulerte langs bakken.

"Kor vakkert rapphøna går; for eit gildt ganglag!" sa kråka. "Eg må prøve om eg kan gå som ho."

Ho landa bak rapphøna og prøvde i lang tid å lære å spankulere som ho. Til sist snudde rapphøna seg og spurde kva kråka dreiv på med.

"Ikkje ver sint på meg", svarte kråka. "Eg har aldri sett ein fugl som går så vakkert som du, og eg prøver å lære det."

"Dumme kråke!" svarte rapphøna. "Du er ei kråke og skulle gå som ei kråke. Du ville sjå dum ut om du spankulerte som ei rapphøne."

Men kråka heldt fram med å øve seg i å spankulere som ei rapphøne, like til ho hadde gløymt korleis kråker går. Ho lærte heller ikkje korleis rapphøner gjer det.

Innhald


Jatakasoger, fablar frå Jataka, forteljingar frå oldtidas India, litteratur  

Jatakasoger, fablar frå Jataka, forteljingar frå oldtidas India, opp Seksjon Sett Neste

Jatakasoger, fablar frå Jataka, forteljingar frå oldtidas India BRUKARGAID: [Lenke]
© 2011–2017, Tormod Kinnes. [E-post]  ᴥ  Ansvarsfråskriving: [Lenke]