Gullvekta
Esopsfablar  ❀ 1
Seksjon › 31   Sett    Søk   Førre Neste

Finn ordbøker

Reservasjonar    Innhald     

Europeisk hare

Haren lo seg nesten skakk av å sjå på skjelpadda fordi ho kom seg så sakte fram. "Eg skjøner knapt nok at du gidd å røre deg i det heile", sa han, "for når du endeleg ein gong er framme, så er det heile over."

Skjelpadda lo nokså godmodig av det og svarte: "Du kan ha rett i at eg verkar treg, men eg vil likevel vedde på at om du vil kappspringe med meg, så kjem eg i mål før deg."

Haren lo så leppa nesten sprakk, og gjekk med på veddemålet. Då starten gjekk, sette han av garde som ein vind, mens skjelpadda traska i veg langt bakom.

Det var midt på dagen, og sola var varm og stod høgt på himmelen. Haren blei både sveitt og søvnig av å springe så fort. "Eg kan like godt ta meg ein liten middagslur", sa han til seg sjølv. "Eg har tid nok til det."

Dermed la han seg i skuggen og sov middag.

Imens traska skjelpadda vidare under middagssola. Det gjekk seint, men også jamt og trutt.

Omsider vakna haren og tenkte det var ingen fare sidan han ikkje fekk auge på skjelpadda. Han rende av garde nok ein gong gjennom gras og korn, over grøfter og kjerr, og snart var han nesten framme. Han kosta på seg ein ørliten kvil framfor mål for å ta eit oversyn og førebu sluttspurten. Men kva såg han? Skjelpadda hadde komme nesten heilt i mål. Ho var berre ein halv meter framfor målstreken - den eine foten framfor den andre, jamt og trutt.

Haren skvatt i vêret og fauk mot målet, men det var for seint. Då han bykste over mållinja, hadde skjelpadda nettopp gått forbi ho.

"Der kan du sjå!" sa skjelpadda. Men haren var for andpusten til å svare.

"Jamt og trutt kan oppnå mangt", og "Seint og støtt kjem vel også fram" kan vere gilde oppmuntringar.

Dei vandrande og gullet

To vandrarar gjekk saman langsetter vegen då dei såg ein pung full av gullmyntar rett framfor føtene sine.

"Sjå, kva eg fann!" sa den eine og skunda seg å ta pungen opp og feste han i beltet.

"Ikkje sei eg, sei vi!" innvende den andre. "Vi fekk jo auge på han samtidig!"

"Nei, eg såg han først", sa den første.

Slik krangla dei ei lita stund. Då kom eigaren av pungen, han som hadde mista han på vegen. "Tjuv!" ropte han til den første vandraren då han såg pungen sin i beltet hans. "Du har stole pungen min!" skreik han vidare.

"Kva gjer vi no?" spurde den første vandraren. "Det ser ut som vi får vanskar!"

"Sei ikkje vi, hald meg utanfor", sa den andre. "Du ville ikkje dele gullet med meg, og då vil ikkje eg dele vanskane med deg!"

Somme blir snurte om ein ikkje deler goda.

Vandrarane og lønnen

To menn var på vandring saman ein varm sommardag. Sola stod høgt på himmelen, og det blei snart for varmt å gå lenger. Så då dei fekk auge på ei stor lønn i nærleiken, gjekk dei bort til ho for å kvile seg i skuggen.

Mens dei låg på bakken og såg opp gjennom greinene, sa den eine til den andre: "Det er eit unyttig tre. Det har ikkje frukt eller nøtter vi kan ete, og heller ikkje veden er til nytte."

"Ver ikkje så takklaus!" rasla lauva ned over dei. "Eg er då til stor nytte for dykk to nettopp no; eg gir svalande skugge i solsteiken. Enda kallar du meg unyttig!"

Det finst mange slags lønn (Acer). Somme er prydtre, til dømes med kraftige haustfargar. Andre (særleg sukkerlønn) tappar folk sevje av til lønnesirup. Også veden kan vere verdifull. Han blir blant anna nytta til å lage røykemat. Lønn blir også nytta i mange slags musikkinstrument fordi det treverket leier lyd særs bra og ser flott ut. I naturen er lønnepollen viktig for honningbier. Det finst dessutan folk som et lønnefrø etter å ha kokt dei to gongar i vatn for å få vekk den beiske smaken. Det er langt meir å seie for lønn enn dette også. Jamfør gjerne eit ord av filosofen Ralph Emerson: "Kva er eit ugras? Ein plante med fortrinn som enno ikkje er oppdaga."

Vinden og sola

Vinden og sola kunne ikkje bli samde om kven som var sterkast av dei to. Sidan dei ikkje kunne bli samde, ville dei prøve kreftene i ein kappestrid.

"Ser du den vandraren nedpå vegen?" spurde vinden. "Den av oss som klarer å få av han kleda, er den sterkaste! Er du med?"

"Greitt", svarte sola. "Du først."

Vinden tok til å blåse av alle krefter. Stormskyer jaga over himmelen og tre bles over ende. Lauvet fauk av stad, og greiner og kvistar knakk. Etter som vinden voks og voks, knappa mannen frakken tettare omkring seg og heldt han fast med hendene.

Så var det sola sin tur. Då ho kika fram bak ei av skyene, blei den kalde lufta snart varm. Vandringsmannen såg opp og var nokså forundra over det raske vêrskiftet. Sola steig stadig høgare og solskinet varma meir og meir, så ved middagstid orka ikkje mannen meir; han kasta av seg den tjukke frakken og la seg i skuggen og kvilte.

"Eg tenker dette provar kven av oss som er sterkast", sa sola fornøgd.

Ein kan vinne ved å kjempe med lempe.

Bjørnen og gjetaren

Ein bjørn som streifa omkring i skogen, trakka på ein torn. Kort etter møtte han ein gjetar. Då logra han med halestubben som om han sa, "Eg søker hjelp frå deg."

Gjetaren undersøkte bjørnen og fann tornen, la labben i fanget sitt og drog han ut. Så snart bjørnen hadde fått hjelp, gjekk han inn i skogen att.

Etter ei tid blei gjetaren kasta i fengsel på grunn av ei falsk skulding, og blei dømt til å bli kasta for bjørnar som sirkusunderhaldning. Men då ein bjørn blei sleppt laus på han ifrå buret sitt, kjende han att gjetaren som hadde dratt tornen ut av labben hans. I staden for å gå til angrep på gjetaren, la han labben i fanget hans.

Med det same kongen fekk høyre om dette, gav han ordre til at bjørnen skulle sleppast fri i skogen att, og gjetaren skulle få nåde og komme saman med vennane sine som før.

  Innhald  


Bøker      

Fablar av Esop og andre, såkalla esopsfablar, &æsopsfablar.    Seksjon     Sett    Neste

Fablar av Esop og andre, såkalla esopsfablar, &æsopsfablar. Brukargaid  ᴥ  Ansvarsfråskriving
© 2000–2019, Tormod Kinnes. [E‑post]