Gamvik med Kåven

Namnet 'Gamvik' kjem kan hende av 'gang', grasmark. Gamvik er ein av dei aller første norske busetnadene i Finnmark syner skrivne kjelder frå tidleg 1500-tal. Først etter 1814 blei styringa og dei offentleg regulerte samfunnstilhøva jamt over som i Noreg elles.

Geografi: Kinnarodden i kommunen er det nordlegaste fastlandspunktet i Europa.

Frå historia: På 1800-talet var det ikkje uvanlig at fiskarar frå Nordland var med på torskefisket utanfor Finnmark, og at somme busette seg i Gamvik. Omkring 1840 kom det stor tilflytning til Gamvik. Fiskarane frå Nordland hadde betre båtar enn dei som var i Gamvik frå før.

Kyr i nord

Somme følgde torsken opp til kulde, audslige trakter, isvatn og mørketider. Kva slags kyr kan vere i lag med dei? Vel, det er slik at vaksne kyr ikkje tar til å skjelve av kulde før det nærmar seg 25 minusgrader. Det er forsvarleg å halde kyr i trekkfrie omgivnadar ned til minus 25 grader, berre dei blir godt fôra, får vatn, godt stell og har tørre liggeplassar, fortel veterinær Marit Sandersen i Vadsø. [1]

Ein vits: 183 grader minus: "Bakteriar i mat døyr. Kyrne i Finnmark klagar over at bøndene har kalde hender."

Finnmarksfolk med kyr og sauar kan vere folk med gode, varme hender - det kan vel tenkast.

Gamvik i slekta

Anerekke

Gardnamnet Saur i oversynet, kjem frå Saur i Steinkjer.

Utdjuping

Tippoldefar flytta frå Stod (Steinkjer) til Nærøy i Namdalen, der kona kom ifrå. Dei flytta vidare til Buksnes i Nordland. Dei budde ei tid på Hamarøy også. Der blei dottera Barbro født ikring 1855/56. Etter nokre år bar det vidare til Kåven (også Koven og Kaaven) nær Gamvik sentrum på Nordkynhalvøya først på 1840-talet. Familien følgde "1840-bølga". Kåven er no blitt regulert inn i Gamvik-museet for å gi besøkande nokre gløttar inn i kvardagstilværet i eldre tider.

Tippoldefar og tippoldemor fekk fire barn. Fem år etter at tippoldmor døydde, gifta tippoldefar seg opp att med Anna Fredriksdotter (f. 1829) frå Tranøy. Dei fekk tre barn.

Fem år etter siste giftemålet står tippoldefar oppført i 1865-teljinga under Lebesby, som er nabokommunen til Gamvik i dag. I folketeljinga står han oppført som fiskar og sjølveigar med fire kyr og åtte sauar i Kjøllefjord (i Lebesby) - familien med husfar, husmor og barna hadde garden Sandfjord Saur, Lebesby, står det.

Oldefar blei født i Gamvik sokn. Han budde i Gamvik ei tid. Kona hans, Pernille, kom frå Folda (dagens Sørfold) i Salten i Nordland.

Morfar blei født i Kjøllefjord og flytta til Norvestlandet. Han eigde motorbåt i ei tid då motorbåt ikkje var blitt vanleg blant fiskarar langs norskekysten.

Meir om dei enkelte: [◦Søk]