Norsk del, Gullvekta
Fablar frå Jataka  ❀ Innleiing
Seksjon › 52 Sett Søk Førre Neste

Finn ordbøker

Reservasjonar Innhald  


Innleiing

Fablar å lytte til og lese kan glede og formidle lærdom samtidig.

Det finst ei samling med 547 forteljingar frå oldtidas India. Kvar slik forteljing blir kalla ein jataka, og femner gjerne over både vers og prosatekst. Moralen i forteljinga er helst knytt til dyrefabelen eller eventyret i ho. Dyrefablane og eventyra i utvalet her er tatt ut av tekstane som fablar.

Mange slike forteljingar stammar venteleg frå hinduismen, skriv Francis og Thomas i innleiinga si (s.2), og viser til dyrefabelsamlinga Pantsjatantra frå 200-talet eller der omkring. Pantsjatantra kviler på eldre, munnlege tradisjonar, og er eitt av dei mest omsette litterære verket frå India. Og det er klare samgangar mellom fablar frå ulike hald i oldtidas India.

Indiske dyrefablar og andre soger blei truleg tatt inn i buddhismen og tilpassa han i form av jatakaforteljingar, "fødselforteljingar". Dei har alle blitt omsette til engelsk ved Edward B. Cowell (1826-1903) i seks omfangsrike band frå Cambridge University Press. Det verket ligg føre på Internett i dag.

Utvalde fablar frå jataka-forteljingane finst også i bokform på engelsk. I forordet til Ellen Babbitts første bok av utvalde, tilpassa fablar, skriv Felix Adler at det er mykje djupt å fatte ifrå innhaldet av desse fablane etter kvart. Boka til Ellen Babbitt blei godt mottatt, og det kom ein oppfølgar. I den kan ein lese at fablane er frå "den eldste fabelsamlinga i verda". Eg ville sagt ei av dei eldste. - Den gamle samlinga dei kommande fablane er løfta over ifrå, kjem til dels frå 200-talet før vår tidsrekning.

Buddhistiske fablar, jataka-forteljingar, fronta med måleri av Franz Marc. Elefant, Pferd, Rind, Winter.
Fablar der dyr snakkar, fortel eit og anna om menneskeverda.

Innhald

Jatakasoger, fablar frå Jataka, forteljingar frå oldtidas India, litteratur  

Mange av omsettingane og tillempingane til Ellen Babbitt har blitt nytta her. Babbitt fortel ut frå omsettingane i det akademiske seksband-verket som professor Edward Byles Cowell var hovudredaktør for. Der finn ein alle jatakasogene utan avkortingar. Ei anna fabelbok på lett tilgjengeleg engelsk er av Marie Shedloch. Ho har gitt att frå fablar hos Viggo Fausboll i Thomas William Rhys-Davis si engelske omsetting. — Det finst fleire gode omsettingar til engelsk. Den som Viggo Fausboll er redaktør før, rommar mykje, og omsettinga av Francis og Thomas like eins.
    Nesten alle bøkene nedanfor finst på Internett:

Twig

Babbitt, Ellen C. Jataka Tales. Animal Stories Re-told . Illustrations by Ellsworth Young. New York: The Century Co, 1912 and New York: Appleton-Century-Crofts, 1912, 1940. ⍽▢⍽ På nett.

Babbitt, Ellen C. More Jataka Tales Re-Told. School Ed. London: Appleton-Century, 1922. ⍽▢⍽ På nett.

Cowell, Edward B. ed. The Jataka: Stories of the Buddha's Former Births. Vol 1. Tr. Robert Chalmers. Cambridge: Cambridge University Press. 1895. ⍽▢⍽ På nett.

Cowell, Edward B. ed. The Jataka: Stories of the Buddha's Former Births. Vol 2. Tr. W. H. D. Rouse. Cambridge: Cambridge University Press, 1895. ⍽▢⍽ På nett.

Cowell, Edward B. ed. The Jataka: Stories of the Buddha's Former Births. Vol 3. Tr. H. T. Francis and R. A. Neil. Cambridge: Cambridge University Press, 1895. London: Luzac and Company, 1897. ⍽▢⍽ På nett.

Cowell, Edward B. ed. The Jataka: Stories of the Buddha's Former Births. Vol 4. Tr. W. H. D. Rouse. Cambridge: Cambridge University Press, 1901. ⍽▢⍽ På nett.

Cowell, Edward B. ed. The Jataka: Stories of the Buddha's Former Births. Vol 5. Tr. H. T. Francis. Cambridge: Cambridge University Press, 1905. ⍽▢⍽ På nett.

Cowell, Edward B. ed. The Jataka: Stories of the Buddha's Former Births. Vol 6. Trs. E. B. Cowell and W. H. D. Rouse. Cambridge: Cambridge University Press., 1907. ⍽▢⍽ På nett.

Dahlke, Paul. Buddhist Stories. Translated by the Bhikkhu Silacara. London: Kegan Paul, Trench, Trubner and Co.

Francis, Henry Thomas, and Edward Joseph Thomas, eds. Jataka Tales. Cambridge: Cambridge University Press, 1916. ⍽▢⍽ På nett.

Fausboll, Viggo, ed. Buddhist Birth Stories; or, Jataka Tales. The Oldest Collection of Folk-Lore Extant: Being the Jatakatthavajstnana, for the First Time Edited in the Original Pali. Tr. T. W. Rhys Davids. Vol 1. London: Trubner, 1880. ⍽▢⍽ På nett.

Piyatissa, Kurunegoda, interpreter. Jataka Tales, Vol 1: Buddha's Tales for Young and Old: Prince Godspeaker. Told by Todd Anderson. New York. Buddhist Literature Society, 1994. (and Tullera, Australia: Buddha Dharma Education Association.

Piyatissa, Kurunegoda, interpreter. Jataka Tales, Vol 2: Buddha's Tales for Young and Old: Prince Godspeaker.Told by Todd Anderson. Tullera, Australia: Buddha Dharma Education Association.

Shedlock, Marie L. Eastern Stories and Legends. New York: E. P. Dutton, 1920. ⍽▢⍽ På nett.

Jatakasoger, fablar frå Jataka, forteljingar frå oldtidas India, opp Seksjon Sett Neste

Jatakasoger, fablar frå Jataka, forteljingar frå oldtidas India BRUKARGAID: [Lenke]
© 2010–2017, Tormod Kinnes, cand.philol. [E-post]  ᴥ  Ansvarsfråskriving: [Lenke]