• Avklar og dra nytte av eigne ressursar tidleg
• Gagnleg sjølvhjelp
• Personleg utvikling
• Betre veg alar kjekkare prestasjonar

Avklar og dra nytte av eigne ressursar tidleg

Fedrer sender søner til høgskolar [college] enten fordi dei gjekk der sjølve, eller fordi dei ikkje gjorde det. [L. L. Henderson]

Fundamentet til einkvar stat er oppsedinga av dei unge i han. [Diogenes Laertius]

Universitet er følga av vidaregåande skole der dei tilsette mister interessa for elevane sitt ve og vel. [John Ciardi (1916–86)

Kjenner ein seg sjølv godt, kan ein gå inn for kva ein klarer, kva ein held ut med i lengda, og halde seg frisk nok til ektemaken, familien, heimen og å bli gammal også.

No og då kan sjølvhjelp gagne. Men sidan formell utdanning formar karrierane til folk flest, kan det somtid bli vel mykje bal for den heilt sjølvhjelpte. God utdanning kan komme godt med.

Gagnleg personleg utvikling

Når ein følger naturlege, ibuande lyster og interesser, utfaldar ein seg i samklang med "stemmen" innanfrå. Då kan personlegdommen utviklast, trur psykoanalytikarene og Erik H. Erikson. Ein grei og moden personlegdom kjem til for den som klarer desse brasane, klarer alle fasane i livet sitt - også i arbeidslivet. Det er mange hinder for sunn personlegdomsutvikling, og mange skeivutviklingar er mogelege. At nevrotiske kan ha satsa på det lettkjøpte og hole - og får svi for det etter kvart, kan vel tenkast.

Betre veg alar kjekkare prestasjonar

Til ein som er ute etter utbytte, kjem Abraham Maslows pyramide med nyttig hjelp til å handle sunt. Ein får sjå over kva ein har, kor ein står, og styre vidare derifrå. Det gode med Maslows pyramide er at behova blir ordna i ulike nivå, som ei lagdelt kake. I bryllaupskaka er det brud og brudgom som står høgast, men pyramiden til Maslow setter nivet som handlar om sjølvutvikling og sjølvrealisering høgst.

Utbytte kan vere så mangt, og meir enn campingvogn, hytte, båt, villa i gode omgivnadar, og meir (og meir) pengar. Å slite og trene i gampesportsgreiner gir heller ikkje i seg sjølv mykje sus i serken ovanfor fysiske nivå, alt i alt. Det finst unntak. Men hovudpoenget må med: Fysiske vinstar er blant dei lågaste. Mange er nødvendige, som ein sunn kropp i eit ikkje usunt hus og eit brukbart nabolag. I tillegg finst andre goder og vinstar å gå for. Mange rikfolk investerer i kunsten, musikk, kultur og slikt. Slike kulturelle gode og kulturskattar kan bli tatt med i overslaga til den som jobbar for framtida til seg og sine.

Litt kultur er godt å ha med for alle. Han kan tilpassast barn og unge også, utan leie følger. Pyramiden får først tale for seg sjølv: