Tilopa

Tilopa (sanskrit: Talika og Tilopada) (988–1069) blei født i Bengal, enten i Chativavo (Chittagong) eller Jagora der. Han gjorde tantra-yoga og blei kalla "storlegkommen", mahasiddhi. Han utvikla storseglvegen, mahamudra, som er ei ladning øvingar som kan gi ein framgang langsetter vegen til hjarte-opplysning, bodhi. Naropa blir rekna som den viktigaste eleven hans.

Tilopa blei født inn i brahmin-kasta eller ein kongeleg familie, men han gjekk inn for munkelivet då ei himmelkvinne (dakini), sa han skulle gjere det. Ho bad han flakke omkring på munkevis. Ho fortalde han dessutan at dei verkelege foreldra hans ikkje var dei som hadde oppseda han, men Opphavsvisdom og sunyata*, mellom anna kalla Slikheit.

* Sunyata omset tibetanarar i fleng som tomleik. Ordet har fleire andre meiningar også, og kjem til sjuande og sist frå den gamle rota "å svelle" og "å vekse". "Slikheit" er ei kjekk og bra vanleg oppfatning av kva ordet kan tyde. (Jf. WP, sv. "Sunyata")

Tilopa blei munk og lærd. Himmelkvinna kom ofte til han for å leie han og gjere vegen heim enklare.

Han tok til å dra omkring i India, og blei undervist av mange guruar:

• Frå Saryapa fekk han lære om indre varme - tummo.
• Frå Nagarjuna fekk han læra om det strålande lyset (sanskrit: prabhasvara) og blendverkskroppen (sanskrit: maya deha).
• Frå Lawapa fekk han draumeyogaen.
• Frå Sukhasiddhi fekk han læretekstar om liv, daude og tilstanden imellom dei - og om korleis ein overfører medvett (phowa);
• Frå Indrabhuti lærde han om innsikt (prajna);
• Frå Matangi fekk han lære om korleis liket står opp att, gjenoppstår.

Matangi rådde no Tilopa til å få seg jobb hos ei bengalsk prostituert, Dharima, som talsmann og utkastar. Om dagane knuste han sesamfrø for å ha levevegen. Og namnet fekk han frå sesam, til på bengali. Han song i lag med Dharima:

Oljen i sesamfrøet får ein ikkje ut før ein har lært det handlaget.
Medfødt visdom blir vanskeleg sanna fullt ut utan hjelp frå ein klok meister.

Det gjeld å dunke ut oljen frå sesamfrø etter at skalet er fjerna, og å ta vel vare på instruksjonene frå læremeisteren fram til ein finn Slikheita (tathata) [Utdrag, forenkla av meg - Jf. WP, sv. "Tathata" - TK]

Ein gong han mediterte, fekk han sjå Buddha Vajradhara i eit syn, og segna vil ha det til at heile storseglvegen, mahamudra, blei overført til han. Dernest gav han seg til å flakke omkring og undervise. Han utnemnde Naropa til etterfølgaren sin.

[Kjelde: WP, sv. "Tilopa"]