Tak — Takke — Tal — Tale — Tang, tong — Tanke — Tape — Tappe — Taus — Ta — Takk — Teie — Tenar — Tene — Teneste — Tenke — Tid — Tidleg — Tiggar — Tigge — Time — Ting — Tistel — Tjuv — To — Tole — Tolmod — Tomme — Torve — Tre — Trenge — Trette — Troll — Trott, flid — Tru og tillit — Truge — Træl — Tråd — Tue — Tung — Tunge — Tvile — Tygge — Tykken — Tære — Tønne — Tøy — Tøye — Tå
TakDet er godt å ha tatt det tyngste taket. [152] Første taket vil falle tungt. [152] TakkeDet er ikkje verdt å takke før ein har fått. [152] Han takkar først som har best vett. [152] Han takkar somtid minst som har fått mest. [152] TalEit tal rangt gjer heile reknestykket rangt. [*152] TaleDen som mykje skal tale, får mykje å svare. [152] Det er best å tale som ein tenker; så mistaler ein seg ikkje. [153] Det er leitt å tale med to tunger. [153] Det er lett å tale når ingen vil svare. [152] Det er tungt å tale for tomme stolar (og: for døve øyre). [153] Det høyrest på talen kva stoff som er i karen [is, tøy]. [153] Han taler ikkje best som taler mest. [153] Han taler mest, som minst veit. [153] Han taler mest, som tenker minst. [153] Tang, tongDen som brukar tong, slepp å brenne seg. [jf. 157] TankeEin vond tanke spiller mykje godvilje (også: eit godt rykte). [153] Kom alle tankar fram, så fekk mange last og skam. [153] Tankar går tollfri (også svensk og dansk). [153] Tanken er ikkje god å tøyme. [153] Vonde tankar skal ein møte på dørstokken. [153] TannDet er leitt ha gode tenner og ingen ting å tygge. [157] TapeDen som får tap, blir halden for ein gap. [153] TappeDet er seint å tappe når tønna er tom. [153] TausDer det ikkje er taus, får kona tene seg sjølv [taus: jente, tenestejente]. [153] Så som tausa er, så blir kona. [154] TaEin får ta det vesle når ikkje det store er å få. [152] Ein tar ikkje noko frå den som ingenting har. [152] TakkEin får somtid stor takk for lite, og lita takk for mykje (jf. ros, lov). [152] Takk er god, men ei gåve er betre. [152] Takklaus gjerning er alltid tung. [152] TeieDen som teier, synest å samtykke [tilbakeført til latinsk grunnformat]. [jf. 154] Det er betre å teie med vett enn å tale utan vett (også: med vanvett). [154] Ein får no ikkje teie til alt som folk vil seie. [154] Han får teie, som har vett. [154] Kunne gapen teia, så trudde folk han var klok. [154] Teiande mann kjem sjeldan til tings [eller: i retten]. [154] TenarDet er ei ære å vere tenar i god manns gard. [154] Ein tru tenar får sjeldan for stor lønn. [154] TeneDen som tener alle, får inga takk. [154] Han tener for god lønn, som lærer å vere husbond. [154] Lettast tent blir lettast fortært. [*154] Teneste, åtvikDet er lita tenesta, som ikkje er takk verdt. [154] Ei lita teneste opnar for gjengjeld [IA]. [6]. TenkeDen tørste tenker på drikken; den svoltne ser etter mat. [155] Det er best å tenke før ein taler. [155] Ein kan vel tenke, om ein ikkje tør tale. [155] Ein tenker så mykje, og tør så lite. [155] Kvar tenker på sitt. [155] TidAndre tider har andre sedar. [155] Det er tid til å tale og tid til å teia. [155] Ein får ta tida som ho kjem (og blir, som ho er). [155] Har ein ikkje tid, får ein ta seg tid. [155] Passar ikkje mannen på tida, så passar ikkje tida på mannen. [155] Tida har sterke tenner. [155] Tida ventar ikkje på mannen. [155] Tidene vender seg om. [155] TidlegDet som tidleg blømer, vil tidleg bleikne Blakna). Det som tidleg mognar, vil tidleg morkna. [156] TiggarDen eine tiggaren toler ikkje at den andre står i vegen. [156] TiggeDen som tiggar for ofte, får ikkje alltid mykje. [156] Han tigger minst, som treng mest. [156] TimeTimane er like lange, men ikkje like gode. [156] TingAlle ting treng si tid. [156] TistelEin tistel kan og bere blomar. [156] TjuvAlt er tenleg for tjuven. [156] Tjuven trur at kvar mann stel. [157] Tjuven har ein høgare rett (det er vanskeleg at skulde han dersom du ikkje har bevis). [157] Når tjuven kastar tjuvegodset, er han anna folk lik. [157] Dei store tjuvane henger dei små. [157] Stortjuvane frir seg sjølv. [157] ToTo er så godt som ni. To fuglar ber betre til reirs enn ein. [162] To mot éin er ulikt. [162] ToleDen som toler minst, får vare seg mest. [157] TolmodGodt tolmod ber tunge byrder fram. [157] TommeEin kvart tomme på ein lang nase gjer stor forskjell (gjer mykje). [161] TorveDet er godt å ha ei torva under foten (eige eit stykke jord). [158] Torva giftar lurva (dvs. "Eigedom gjer at også eit utiltalande menneske blir gift" - IA). [158] TreDess høgare tre, dess hardare fall. [159] Det kan ligge eit stort tre i eit lite frø. [159] Det tre veit, det veit snart alle (jf. tysk: Was drei wissen, erfahren bald dreissig). [159] Eit lite tre har og sin skugge. [158] Krokete tre brenn like godt som beine. [159] Når treet fell, vil alle sanke sponar. [159] Som treet fell, så vil det ligge. [159] Store tre vil seint vere vaksne. [159] Tre veks ikkje så høgt som til himmels. [158] TrengeDet er mangt som trengst; ein får ikkje alt i senn [is, det er torv til mangt, osv.]. [158] Ein treng noko i seg og noko på seg. [159] TretteDess lengre trette, dess fleire ord å angre. [161] Det er ille å trette med sin overmann. [161] Trette tar ikkje slutt for den som vil ha. [161] TrollDen som tar trollet på nakken, får bere det fram. [160] Det er ikkje stort troll før det skal ha rove (jf. det er ikkje stor gris før han skal slå krok på rova). [160] Det ligg ikkje troll i alle skogar. [160] Når ein taler om trolla, då er dei nærast. [160] Trott, flidGod flid gjer store verk. [160] Med god trott vinn ein stundom meir enn ein trudde. [jf. 160] Trott og truskap fyller bu og buskap. [160] Tru og tillitDen som ikkje trur i det små, kan ein gong fiskar få. Der dei krev tru, krev dei middel med. Det er vondt å tru alle; det er verre å tru ingen. [160] Dårleg betaling drap tillit som var. Ein ser best med sine eigne auge. [160] Ein skal ikkje tru alt ein høyrer [og ikkje alt ein les i avisa]. [160] God og dårleg tillit krev ulike slags menneske. Rett tru blir ingen dupert til. Rett og god tru er ordlaus. Tru ikkje at kua likefram elskar menn med reip. Tru minst råd for hjartet sin del. Tru på bod og reglar kjem helst av tap av ånd. TrugeHan gjer vel som trugar før han slår. [161] TrælTrælar i loven er ikkje noko låkt lyte (ei hard og knudrete hand er merke på tungt arbeid - IA). [161] TrådTråden slitnar der han er veikast. [158] TueEi lita tue kan velte eit stort lass. [162] TungKva som er tungt og lett, hjelper ikkje når det gjeld rangt og rett. [161] TungeTo tunger i éin haus er for mykje [haus = hovud]. [162] Tunga skal la seg temme - Det er ill tunga, som ein aldri kan temme. [162] Tunga taler som vettet seier til. [162] TvileDet er betre å tvile før ein trur enn å tvile sidan. [162] TyggeDet er seint å tygge tannlaus. [163] Ein får tygge etter det tennene toler. [163] Tykken (støytt, fornærma, snurten; arg)Han får ikkje vere tykken, som snikje skal. [163] TæreEin får sette tæring etter næring [tære: bruke opp, bruke av – næring: mat og det å skaffe mat, forsyningar, o.a.]. [163] TønneDå det rann av tønna mi, kjende dei meg, alle mann. [162] Tapplaus tønne blir snart tom. [162] Tomme tønner drønnar mest [is, glymjer]. [162] TøyDet er skrøpeleg tøy, som ikkje toler at ein ser på det. [163] TøyeEin tøyer seg ikkje lenger enn labben vil rekke. [163] TåEi lita tå kan verke mykje. [154]. |
På ymse sider er det små teikn i teksten: parentesar, symbol, tilvisingar og anna til nytte for mykje "høyberging": (1) Teiknforklaringar; (2) Handtering av tørka fôr.
∼ Tala i klammer etter ordspråk viser til sider i 1881-utgåva av Norske Ordsprog, samla av Ivar Aasen (IÅ). Der står ordspråka med gotisk skrift. [Litteratur]
|
Seksjon | Sett |
BRUKARGAID: [Lenke] © 1999–2017, Tormod Kinnes. [E-post] ᴥ Ansvarsfråskriving: [Lenke] |