• Den fortrolla kongssonen og tiggarjenta
• Ekteskapsløftet
• Ekornjakt
• I lappa klede ved bekken

Den fortrolla kongssonen og tiggarjenta

Ein flott og fin kongsson hadde blitt omskapt til ein sjøorm, og kunne ikkje bli menneske att før eit menneske blei med heim til slottet hans.

Ein dag gjekk ei jente ut for å tigge, Ho kom til eit vatn. Der sette ho seg og kvilte, før ho leika seg litt i sanden på stranda og tok ein dukkert også.

Best det var steig ein veldig orm opp av vatnet og nærma seg stranda der ho var. Jenta blei vettskremd av synet, men den store ormen trøysta ho og sa: "Du treng ikkje vere redd meg!"

Han bad om mat, og fekk det vesle ho hadde. Så bad han ho om å bli med heim, Ho ville først ikkje, men til sist greidde sjøormen å overtale ho likevel. Ho blei med han, sjølv om ho kjende seg nokså uvel og redd, for sjøormen sa ho skulle sette seg opp på ryggen hans og ri. Så svømte han utover vatnet med jenta oppå seg.

Etter lang tid kom dei til ein stor holme ute i det store vatnet. Der overnatta dei. Neste dag svømte han vidare med jenta, før dei overnatta på ein annan holme i sjøen. Tredje dagen svømte ormen eit stykke, og så spurde han jenta som sat på ryggen hans som før, om ho såg noko spesielt.

"Eg ser eit hus langt vekke", sa ho. Då dei kom nærare, såg ho det var eit slott, og sa det. "Der er det eg bur", sa ormen, "det er heimen min."

Mot kvelden kom dei til slottet, og ormen knuste ei rute med halen og kraup inn, og gjorde vink tiljenta om å følgje etter. Det gjorde ho, men det var nokså motvillig.

Inne i slottet laut jenta legge seg i ei seng, og ormen kveila seg rundt senga, trøytte som dei var. Men om natta jenta vakna og oppdaga at ho låg saman med ein ung og fin mann der i senga. "Kva for noko?" sa ho til seg sjølv, og redd som ho var, sneik ho seg ut av senga og gøymde seg under ho.

Den unge mannen i senga var sjøormen. No hadde han fått att den rette skapnaden sin. Tenarane på slottet gledde seg stort over å sjå han att i fin form, og sprang til og helste han. Men han tenkte berre på å finne jenta, og sette dei i sving. Om litt fann dei ho og drog ho fram frå gøymestaden under senga.

"Du har berga meg frå trollhamen som blei kasta på meg", sa kongssonen. "Det er ingen eg heller vil gifte meg med enn deg."

Bryllaupet stod kort tid etter, og dei levde glade og fornøgde saman sidan.

Ekteskapsløftet

Ein ung mann gifta seg med ein gammal, rik enke. Før dei gifta seg, sette ho opp tre lovnader han skulle halde seg til, "så har vi køyrereglar for deg", sa ho. Dei var:

1. Han skulle aldri ha leiinga.

2. Han skulle aldri ta opp noko han sjølv ikkje hadde lagt ned.

3. Han skulle ikkje renne omkring med snakk, sladder og slarv.

Desse tre vilkåra laut han sverje han ville halde til punkt og prikke.

Så var det ein gong dei to ein var ute og gjekk i lag, at dei kom til eit kjerr. Kona ville han han til å gå inn i det føre seg, men nei, det ville vere å ha leiinga, imot ekteskapskontrakten, sa han.

Kona laut då gå fremst, og fall ned i ei myr som kjerret gøymde, og hadde nesten drukna då ho bad om hjelp frå mannen. Men han var bunden av kontrakten, sa han, og kunne ikkje ta opp av myr det som han ikkje hadde lagt ned i myr.

Ho skreik at så fekk han forte seg som ein vind til naboane og be dei komme til hjelp. Men nei, giftemålkontrakten forbaud han å renne med snakk. Det hadde han måtta sverje dyrt og heilagt, og det blei for tungt for han å bryte.

Dermed døydde kona der i myrholet, for ho kom seg ikkje opp av seg sjølv.

"Det som ikkje er så nøye gjennomtenkt, kan også ende godt", sa mannen; han arva kona si.

Ekornjakt

To menn var ute og gjekk då dei såg eit ekorn springe opp i eit tre. Den eine mente dei kunne få seg ei lita steik av dyret, no når dei dei hadde det oppi treet. Det verka nesten jamgodt med å ha hendene på det. Dei blei samde om at ein av dei skulle klive opp i treet og gripe ekornet, mens den andre drog til næraste gard og lånte ei panne å steike det i.

Som sagt så gjort. Men då han som kleiv opp i treet, kom nær ekornet, hoppa det over til eit anna tre. Han sa då med seg sjølv: "Skulle du sett! Ei så lita steik hoppe så godt? Eg får vel greie å gjere det etter."

Men han hoppa for klønete, og deiste i bakken og var daud på flekken.

Då den andre kom med panna, fann han kameraten liggande stilt ved sida av treet. Mannen med panna i handa sa: "Eg sa du skulle klive opp, ikkje ligge her under. Men du har passa godt på, så halve ekornet er likevel ditt."

I lappa klede ved bekken

Eit par fiskarar i området gjekk ein kveld til ein bekk for å fiske aure. Då fekk dei sjå ein gammal mann i lappa klede ved bekken. Han sat og fanga fisk med berre nevane og la dei i ei kasse ved sidan av seg. Fiskarane blei redde og sprang heim, for dei meinte mannen var overnaturleg.