A

Adel utan dyd er lykt utan lys.

Adel uden dyd er lykte uden lys.

Alder er eit leitt reisefølge.

Alder er en ond rejsebroder. [ond: hårdhjertet, styg, led, arg, slet o.a.]

Alderdom har inga betring i vente.

Alderdom har ingen bedring i vente.

Alderdom kjem med mykje uforstand.

Ælde kommer med megen usnilde. (Alderdom har sine fejl.)

Alderdom kjem sjeldan aleine.

Alderdom kommer sjælden ene.

Alderdom og glimrande helse finst sjeldan saman.

Alderdom og sundhed findes sjælden sammen. [Fork.]

Alle blomar duger ikkje til urtekost.

Alle blomster due ikke til urtekost.

Alle esel drar ikkje sekkar.

Alle esler er ikke sekkedragere.

Alle esel har ikkje lange øyre.

Alle eseler have ej lange ører.

Alle skor blir ikkje laga over éin leist. • Alle skor blir ikkje laga over same leisten.

Alle sko gøres ej over en læst.

Alle skulle gjerne vere ledige og ha nok [fri og med pengar nok].

Hver vilde gjerne være ledig og have nok. [Jf. En er så mageleg som en har råd til.*]

Alle som ber lange knivar er ikkje gode kokkar.

De er ej alle gode stegere, der bære lange knive

Alle som dansar er ikkje glade.

De er ikke alle glade, der danse.

Alle som dansar er ikkje lystige.

De er ej alle lystige som danse.

Alle som stønnar er ikkje sjuke.

De er ikke alle syge, der stønne.

Alle spør om ein er rik; få spør kor from ein er.

Alle spørger om man er rig; få spørger hvor from man er.

Alle vil gjerne leve lenge, men ingen vil bli kalla gammal.

Alle ville længe leve, men ingen vil gammel hede.

Alle vil gjerne styre i godvêr.

Alle ville styre i godt vejr.

Alle vil herrar vere; ingen vil sekken bere.

Alle vilde herrer være, ingen vil på sækken bære.

Alle vil gjerne ha gode dagar.

Hver vil gjerne have gode dage.

Allting med måte [i høveleg mengde eller grad].

Alting til måde [mådelighed].

Alt har ein ende unntatt pølsa; ho har to.

Alting har ende uden pølsen den har to.

Alt som Herren gir er godt, unntatt ei vond kone.

Det er godt alt det Gud giver uden en ond kone.

Altfor dyrt blir sjeldan kjøpt [bortsett frå på kunstauksjonar.]

Alt for dyrt bliver sjælden købt.

Altfor gåvmild fremmer eigen fattigdom.

Alt for mild (gavmild) hjælper til armod.

Altfor nøye øydelegg vennskap.*

Alt for nøje spilder venskab.

Altfor vis gir ingen pris.

Formeget vis gir ingen pris.

Andre sine misfaringar, vår lærdom [Ein får lære av andres feil.]

Andres forseelse vores lærdom.

Andres ulykke blir snart gløymd.

Andres ulykke glemmes snart.

Anger er god, men det er likevel betre å ikkje gjere det ein sidan vil angre på.

Anger er god, dog er bedre ej at gøre det, som skal angres.

Angre aldri det som er vel gjort.

Angre aldrig velgjort. [Styt.]

Anna tid, anna fryd.

Anden tid, anden fryd.

Annan stand, andre skikkar.

Anden stand, andre sæder.

Arbeid mens du er frisk og ung; det gagnar når du blir gammal og tung.

Arbejd mens du er frisk og ung, det gavner når du er gammel og tung.

Arbeid og et med måte [passeleg].

Hold måde i arbede og mad.

Armoda er godt for den ho gagnar.*

Armod er god, hvo ret kan omgages dermed.

Arven etter den kloke finst i alle land.

Den kloges arv findes i alle land.

At mange bryt lova unnskylder ingen.

Manges forselse gør ingen lov undskylder ingen.

Auget tar inn meir enn buken.

Øjet er videre end bugen.

Av barn blir det gammalt folk.

Af børn bliver gamle folk.

Av den gamle oksen lærer den unge å dra [vogna, plogen og anna].

Af den gamle okse lærer den unge at drage.

Av for mykje drikk mister mang ein helse og forstand, gods og vennskap.

Af for megen drik taber mangen helse og forstand, gods og venskab.

Av gneiste blir det eld; av ei lita trette stor skade.

Af gnist bliver ild, af en liden trætte stor skade.

Av hampegarn gjer ein ikkje gode silkepungar.

Af hampegarn gør man ej gode silkepunge.

Av litt og litt og atter litt blir det ein stor bunke.

Af lidt og lidt og atter lidt bliver en stor bunke.

Av mange hogg blir øksa sløv.

Af mange hug bliver øksen sløv.

Av ros og av skuggen sin blir ein verken større eller mindre.

Af ros, såsom af skyggen, bliver man hverken større eller mindre.

Av skade blir ein vis [om ein lever].*

Af skade bliver man vis og ej rig.

Av små fiskar blir gjedda stor.

Af små fiske bliver gedden stor.

Av to gode, vel det beste.

Af to gode udvæl det beste.

Av å styre lærer ein å styre.

I regering lærer man at regere.

Avfall skal ein ikkje forgylle.

Skarn kan man ej forgylde.

Avsides og i ro er best å bu.

Afsides i ro, er bedst at bo.