Ulven og revenEin rev hadde ein gong flytta saman med ein ulv, men fordi han var han svakaste av dei, måtte han gjere alt som ulven ville, så han ville gjerne vere av med den herren. Ein dag dei gjekk igjennom skogen, sa ulven: "Skaff meg noko å ete, elles et eg deg." "Eg veit kor det er ein bondegard med eit par små lam", svarte reven. "Har du lyst til det, kan vi jo hente eit av dei." Ulven var svært fornøgd med forslaget. Reven stal eit lam, bringa det til ulven og sprang så sin veg. Ulven åt det, men hadde ikkje fått nok, og gjekk inn for å hente det andre. Men han var så klossete at sauen oppdaga han og gav seg til å breke vilt, så bøndene kom springande og fann ulven. Dei hamra laus på han av alle krefter. Haltande og hylande sprang ulven attende til reven. "Du fekk lokka meg i ei fin felle", sa han. "Då eg ville hente det andre lammet, fekk bøndene fatt i meg og gav seg til å denge meg. Eg blei heilt mørbanka av dei." "Det er fordi du er så glupsk!" sa reven. Neste dag gjekk dei ut att og ulven sa: "Skaff meg noko å ete, elles et eg deg." "Eg veit om ein gard der kona skal lage pannekaker i kveld", svarte reven. "Skal vi ta nokre av dei?" Dei gjekk til garden og reven lista seg rundt huset og snuste og kika så lenge at han oppdaga kor fatet stod. Så snappa han seks pannekaker og bringa dei til ulven. "Der har du noko å ete", sa han og gjekk sin veg. Ulven slukte dei på ein augeblink. "Dei gir lyst på meir", tenkte han og gjekk og reiv ned heile fatet så det gjekk sund. Det larma fælt. Rabalderet fekk kona til å komme settande, og då ho såg ulven, kalla ho på andre. Dei dengde laus på han av all makt. Hylande slepte ulven seg ut i skogen til reven. "Du narra meg!" ropte han, "Bøndene fekk tak i meg og slo meg halvt hudlaus!" "Det er fordi du er så grådig", sa reven. Dagen etter gjekk dei ut saman att, og sjølv om ulven berre så vidt klarte å halte av stad, sa han likevel: "Skaff meg noko å ete, elles et eg deg." "Eg veit om ein mann som nettopp har slakta", sa reven. "Kjøtet ligg nedsalta i ei tønne i kjellaren hans. Skal vi hente noko av det?" "Ja, la oss det", svarte ulven, "men eg går saman med deg så du kan hjelpe meg å sleppe unna." "Det er greitt'", sa reven, og etter mange krokvegar sneik dei seg til sist ned i kjellaren. Det var fullt opp av kjøt i tønna som stod der. Ulven gav seg straks i kast med å ete, og tenkte: "Det skal bli ei stund før eg held opp." Reven tok også for seg av kjøtet, men kika heile tida rundt om seg og sprang kvar augeblink bort til det hòlet dei var komne inn gjennom for å sjå om han enno var tynn nok til å sleppe ut att gjennom det, og om det det kom nokon som skulle til kjellaren. "Korfor renn du heile tida fram og tilbake til det hòlet?" spurde ulven. "Eg ser etter om det kjem nokon", svarte reven, "spis no ikkje for mykje." "Eg går ikkje før tønna er tom", svarte ulven. I mellomtida hadde bonden høyrd reven springe fram og tilbake. Då han kom ned i kjellaren, hoppa reven ut gjennom hole. Ulven ville springe etter han, men hadde ete seg så tjukk at han ikkje kunne komme igjennom, men blei sittande fast. Bonden tok no ein stor stokk og slo han i hel. Men reven sprang inn i skogen og var glad for å vere kvitt den gamle, glupske ulven.
Kjempa og skreddarenEin skreddar som var fæl til å skryte men dårleg til å gjennomføre ting, fekk for seg å dra utanlands ei tid og sjå seg om i verda. Så snart han kunne, forlét han verkstaden sin og vandra i veg over bakke og dal, no her, no der, men alltid vidare. Ein gong han gjekk i det fri, såg han ein bratt ås som blåna lenger vekke, og bak han eit skyhøgt tårn som reiste seg opp frå han ville, mørke skogen. "Lyn og tore!" ropte skreddaren. "Kva er det der?" Og sidan han var nyfiken av natur, gjekk han frimodig mot tårnet. Men då han kom nærare, laut han både gape og stire, for tårnet hadde føter og hoppa i eitt hopp over åsen, og no stod det framfor han og viste seg å vere ei mektig kjempe. "Kva vil du her, vesle flugebein?" ropte kjempa med ei stemme som rumla og dundra mot skreddaren frå alle kantar. Skreddaren kviskra: "Eg vil sjå om eg kan tene til litt brød her i skogen." "Om det er det du er ute etter, "sa kjempa, "kan du få tene hos meg." "Om så skal vere, så korfor ikkje?" Men kva blir lønna mi?" sa skreddaren. "Kva får du i lønn?" sa kjempa. "Kvart år tre hundre og sekstifem dagar, og dersom det er skotår får du ein dag til. Passar det deg?" "Greitt", sa skreddaren, men tenkte med seg sjølv: "Ein lyt skjere til kappa ut frå det tøyet ein har. Eg vil prøve å komme meg vekk så fort eg kan." No sa kjempa: "Gå, vesle krabat, og hente ei mugge med vatn til meg." "Burde eg ikkje heller hente brønnen og kjelda til brønnen?" spurde skrythalsen mens han gjekk med muggen til vatnet. "Kva? Brønnen og brønnkjelda?" brumma kjempa i skjegget. Ho var dum og tok til å bli redd. "Den fyren kan gjere meir enn å bake eple. Det bur ein trollmann i den kroppen. Ver på vakt, gamle Hans, for dette ikkje nokon tenar for deg", sa storingen til seg sjølv. Då skreddaren hadde komme med vatn, baud kjempa han gå og hogge eit par vedskier i skogen og komme med dei. "Korfor ikkje heile skogen med eitt slag, heile skogen, med unge og gamle tre, med alt som er der, både grovt og glatt?" spurde skreddaren, og gjekk for å hogge noko ved. "Kva? Heile skogen med unge og gamle tre, med alt som er der, både grovt og glatt, og brønnen og kjelda?" brumma han godtruande kjempa i skjegget og frykta enda meir. "Fyren kan meir enn å bake eple. Det bur ein trollmann i han kroppen. Ver på vakt, gamle Hans, for dette ikkje nokon tenar for deg." Då skreddaren hadde komme med veden, la kjempa på han å skyte to eller tre villsvin til middag. "Korfor ikkje heller tusen med eitt skot, og bringe dei alle hit?" spurde den brautande skreddaren. "Kva?" utbraut kjempa og blei enda reddare. "La det vere i kveld. Legg deg og sov, du." Kjempa var så skremt at ho ikkje fekk blund for auga heile natta; ho låg og tenkte fram og tilbake på korleis ho best skulle bli kvitt denne farlege trollmannen av ein tener. Men timane med nattevaking gjorde ikkje kjempa visare. Neste morgon gjekk kjempa og skreddaren til ei myr. Rundt myra stod ei rekke piletre. Då fekk kjempa ein idé: "Høyr, skreddar, sett deg på ei pilegrein, for eg vil sjå om du kan bøye han ned." Skreddaren sette seg på ei pilegrein, greip tak i nokre greiner nedafor seg, og så bøygde greina seg. Men då han sleppte taket i ei av dei andre greinene for å klatre ned att, blei han slyngt så høgt i vêret at ein ikkje kunne sjå han lenger, til stor glede for kjempa. Har han ikkje falle ned att, svever han vel oppi høgda enno. |