Det var midtvinters, og snøflaka kom dalande frå skyene. Dronninga sat og sydde ved sida av vindaugskarmen, som var av ibenholt, som er eit hardt og mørkt trevirke [1]. Mens ho sydde og såg ut på snøen, kom ho til å stikke seg i fingeren så tre bloddropar fall ned i snøen. Det raude såg pent ut i den kvite snøen, så ho tenkte: "Å, om eg kunne få eit barn så kvitt som snø og så raudt som blod, og mørkt som ibenholt."

Kort tid etter ho fekk ho ei dotter som var kvit og raud med håret nesten svart, som ibenholt. Den vesle jenta blei kalla Snøkvit, men dronninga døydde i barselsenga [2].

Året etter at kongen tok til seg ei ny kone. Ho var vakker, men stolt og hovmodig, og kunne ikkje tole at nokon var vakrare enn ho. Ho hadde ein spegel, og når ho såg inn i han og spurde:

"Vesle spegel på veggen der,
kven er vakrast i landet her?"

svarte spegelen: "Ingen er så vakker som deg."

Då ho var fornøgd, for spegelen snakka alltid sant.

Snøkvit, derimot, voks og blei vakrare og vakrare, og då ho var sju år gammal var ho så vakker som lyse dagen, og mykje penare enn dronninga. Ein dag spurde så dronninga spegelen:

"Vesle spegel på veggen der,
kven er vakrast i landet her?"

Då svarte han:

"Du er framleis vakker, dronning,
men Snøkvit er så søt som honning."

Dronninga blei både gul og grøn av misunning, og no hata ho Snøkvit av heile hjartet. Ho hadde ingen fred dag eller natt, og ein morgon ho ropte på ein av jegerane og sa: "Eg vil ikkje sjå Snøkvit for auga mine meir. Ta ho inn i skogen og drep ho og bring meg lever og lunge som prov på at det er gjort."

Jegeren gjekk av garde med ho, men då han løfta dolken for å stikke han i det uskyldige hjartet til Snøkvit, tok ho til å gråte og sa: "Å, ikkje drep meg. Eg skal gå langt inn i skogen og aldri komme att."

Jegeren syntest synd på det vakre barnet og sa: "Gå berre, stakkars barn."

Med seg sjølv tenkte han: "Det tar ikkje lang tid før villdyr et deg likevel." Han var likevel letta fordi han ikkje hadde drepe ho.

Sidan skaut han eit ungt villsvin og bringa lever og lunge til dronninga. Kokka måtte salte og steike dette, og dronninga åt det og trudde det var frå Snøkvit.

No var jenta heilt aleine i skogen, og så redd at ho stirde med frykt på lauvet i kvart tre ho gjekk forbi. Ho visste ikkje kva ho skulle gjere og til sist tok ho til å springe så fort ho klarte. Det bar over skarpe steinar og gjennom tornar, og villdyr rende forbi ho utan å gjere ho noko.

Ho sprang så lenge beina kunne bere ho, og mot kvelden ho kom til eit lite hus og gjekk inn der. Alt der inne var svært lite, men så reint og ryddig. I midten av rommet stod eit bord med ein kvit duk, sju små tallerkenar med skeier, gaflar og knivar, og sju små koppar. Mot veggen stod sju små senger med kvite laken. Snøkvit var svolten og tørst og åt litt grønsaker og brød frå kvar tallerken og drakk ein slurk vin frå kvar kopp, for ho ikkje ville ta all maten frå berre ein. Så ville ho legge seg i ei av sengene, men ein var for kort, og den andre for lang, det tredje for trong, den fjerde for brei, og så vidare, heilt til den sjuande senga. Den passa til ho. Der la ho seg til, sa ei bønn og sovna.

Då det mørkna, kom dei sju dvergane som eigde huset, heim frå arbeidet sitt i fjella, der dei hakka og grov etter malm. Då dei tende dei sju lysa sine, såg dei straks at det hadde vore nokon i stua mens dei var borte, for alt var ikkje på sin vante plass.

"Kven har sete på stolen min?" sa den første.

"Kven har ete av tallerkenen min?" sa den andre.

"Kven har tatt brødet mitt?" sa den tredje.

"Kven har ete kålen min "sa den fjerde.

"Kven har brukt gaffelen min "sa den femte.

"Kven har vore og skore med kniven min?" sa den sjette.

"Kven har drukke frå koppen min?" sa den sjuande.

Den første såg seg rundt i stua og la merke til eit søkk i senga si. "Det har vore nokon i senga mi", sa han, og når dei andre samla seg ved sengene, ropte dei: "Det har også vore nokon i mi."

Men då den sjuande kom til senga si, såg han Snøkvit. Han kalla på dei andre, og dei kom rennande med dei sju små lysa sine.

"Milde himmel, for eit vakkert barn", ropte dei og blei så glade at dei ikkje hadde hjarte til å vekke ho. Den sjuande dvergen sov ein time i senga til kvar av kameratane, og slik fekk han nattesøvn, han også.

Då Snøkvit vakna om morgonen og såg dei sju dvergane, blei ho redd, men dei var så vennlege og blide at ho snart roa seg.

"Kva heiter du?" spurde dei.

"Snøkvit, svarte ho.

"Korleis kom du hit?"

Ho fortalde at stemora hennar hadde villa drepe ho, men jegeren som skulle gjere det, hadde latt ho springe vekk, og så ho hadde gått heile dagen før ho kom til huset.

"Dersom du vil stelle i huset og lage mat, vaske, sy og strikke for oss og halde alt nett og reint, "sa dvergane, "då får du bli hos oss og ikkje mangle noko."

Snøkvit sa ja med det same, og budde hos dei og stelte huset. Kvar morgon gjekk dvergane av garde til fjella for å grave etter gull og kopar, og når dei kom heim att om kvelden, hadde ho maten ferdig til dei. Heile dagen var ho aleine, og dvergane åtvara ho og sa: "Vakt deg for stemor di, for ho får snart greie på at du er her. La ingen komme til deg."

Då dronninga hadde ete det ho trudde var lever og lunger frå Snøkvit, stelte ho seg opp framfor spegelen og spurde:

"Vesle spegel på veggen der,
kven er vakrast i landet her?"

Spegelen svarte:

"Ingen her i landet er vakrare enn deg.
Men Snøkvit langt bortom dei sju fjella
hos sju små, gode, flittige dvergar,
ho er då mange gongar vakrare."

Dronninga blei redd, og tenkte at jegeren hadde narra ho. Ho grunda dag og natt på korleis ho kunne drepe Snøkvit, og til sist måla ho ansiktet og kledde seg som ei gammal kone til ho var ganske ukjenneleg. Så gjekk ho over dei sju fjella til dei sju dvergane, banka på døra og ropte: "Eg sel vakre og billige varer."

Snøkvit såg ut vindauget og spurde: "Kva har du?"

"Mange gode ting, "svarte kvinna, "sjå her, vakre blonder", og ho viste fram ein som var vove av spraglete silke.

"Den gode kona kan eg då vel sleppe inn i huset", meinte Snøkvit, gjekk bort og opna døra og kjøpte det pene bandet.

"Men korleis er det du ser ut, barn, "sa kona, "Kom her, så skal eg blonde deg skikkeleg."

Snøkvit mistenkte ikkje noko som helst, men stelte seg framfor kona. Men kona vikla blonda så fort og tett rundt Snøkvit at jenta ikkje fekk puste og fall til golvet som ho var daud.

"No er eg den penaste", sa dronninga med ein flir og skunda seg bort.

Kort etter kom dei sju dvergane heim. Dei blei sjokkerte då dei såg kjære Snøkvit ligge som daud på golvet utan å lee seg. Dei løfta ho opp, og då såg dei ho var snøra for tett., og kutta over blonda. Då begynte Snøkvit å puste skikkeleg, og kom sakte til seg sjølv att.

Då dvergane fekk høyre kva som hadde skjedd, sa dei: "Den gamle kramkona var sikkert dronninga. Ta deg i akt og slepp ikkje inn nokon når vi ikkje er heime."

Då dronninga var kommen heim, gjekk ho framfor spegelen og spurde:

"Vesle spegel på veggen der,
kven er vakrast i landet her?"

Spegelen svarte som før:

"Ingen her i landet er så vakker som deg.
Men Snøkvit lang bortom dei sju fjella,
blant sju små, gode, arbeidsame dvergar,
ho er då mange gongar vakrare."

Då dronninga fekk høyre dette, blei ho bleik, for ho skjønte at Snøkvit var enno i live.

"No får eg tenke fram noko som kan gjere ende på ho", tenkte to, laga ein giftig kam og forkledde seg att som ei gammal kvinne. Så gjekk ho over dei sju fjella til dei sju dvergane, banka på døra og ropte: "Eg sel vakre og billige varer."

Snøkvit stakk hovudet ut av vindauget og sa: "Det nyttar ikkje, eg får ikkje sleppe inn nokon."

"Du må vel ha lov å sjå denne, "sa den gamle, tok giftige kammen fram og viste han for ho. Snøkvit fekk slik lyst på kammen at ho gløymde åtvaringane frå dvergane, og kjøpte han.

"No skal eg kjemme deg skikkeleg, for ein gongs skuld", sa den gamle kona, og Snøkvit hadde ingen mistankar, men let ho gjere det. I same augeblink som kammen kom i håret, fekk gifta Snøkvit til å falle saman som daud.

"No er det ute med deg og venleiken din, "sa den vonde kvinna og gjekk sin veg.

Heldigvis kom dei sju dvergane heim litt etter og tok den forgifta kammen ut av håret. Snøkvit kom til seg sjølv att og fortalde kva som hadde skjedd. Dei åtvara ho igjen mot å la nokon komme inn.

Då dronninga hadde komme tilbake, spurde ho:

"Vesle spegel på veggen der,
kven er vakrast i landet her?"

Spegelen svarte som før:

"Ingen her i landet er vakrare enn deg.
Men Snøkvit langt bortom dei sju fjella
hos sju små, gode, flittige dvergar,
ho er då mange gongar vakrare."

Då dronninga høyrde dette, skalv ho frå topp til tå av raseri. "Snøkvit skal døy, om det så skal koste meg livet", ropte ho. Så gjekk ho inn i eit rom, låste døra og stelte i stand eit forgifta eple. Det var vakkert og raudkinna, slik at alle som såg det fekk lyst til det; men den som åt det, døydde på flekken.

Då eplet var ferdig, måla ho fjeset sitt, kledde seg ut som ein bondekone og gjekk over dei sju fjella til dei sju dvergane og banka på.

"Eg får ikkje sleppe in nokon", sa Snøkvit og stakk hovudet ut av vindauget. "Dei sju dvergane har sagt eg ikkje skal det."

"Same for meg, "svarte kona, "eg blir nok kvitt epla mine likevel. Men sjå her, du skal få eitt av meg."

"Nei takk", sa Snøkvit, "Eg får ikkje ta imot noko som helst."

"Er du redd for at det kan vere giftig?" sa den gamle kona. "Sjå her, eg deler det i to. Du får delen med raud side, og eg den kvite sida."

Eplet var så utspekulert forgifta at berre den raude sida var giftig. Snøkvit fekk så lyst på det vakre eplet, og då ho såg at kona åt av det kunne ho ikkje stå imot, men rekte ut handa og fekk den andre halvparten. Knapt hadde ho fått han i munnen før ho fall som daud på bakken.

Dronninga stod ei stund og såg på ho med eit fælt blikk, så lo ho høgt og sa: "Kvit som snø, raud som blod og svart som ibenholt - Denne gongen kan ikkje dvergane redde deg."

Så gjekk ho heim og spurde spegelen:

"Vesle spegel på veggen der,
kven er vakrast i landet her?"

Spegelen svarte:

"Ingen er så vakker som deg."

Dermed fekk det misunnelege hjartet hennar ein slags fred, så langt som eit misunneleg hjarte kan få fred.

Då dvergane kom heim om kvelden, fann dei Snøkvit som låg som daud på bakken. Dei løfta ho opp og leita for å finne noko giftig, løyste kleda hennar, kjemma håret og vaska ho med både vatn og vin, men det hjelpte ikkje. Ho var og blei daud, såg det ut til. Dei la ho på ei båre og sat rundt ho og gret i tre dagar til ende.

No var det tida til å gravlegge ho, men ho såg så levande ut med friske, raude kinn at dei ikkje kunne få seg til å legge ho ned i mørke jorda. I staden laga dei ei glaskiste så ein kunne sjå ho frå alle kantar, la ho i kista og skreiv med gullbokstavar kva ho heitte, og at ho var prinsesse. Deretter sette dei kista ut på eit fjell og skifta på å halde vakt over ho. Dyr kom også til Snøkvit. Først ei ugle, så ein ramn, og til sist ei due. Dei sat ved kista og sørgde.

No låg Snøkvit i glaskista i lang tid. Det såg ut som ho sov, for ho var framleis kvit som snø, raud som blod og så mørk som ibenholt. Men så ein dag rei ein kongsson gjennom skogen og kom til huset til dvergane og var der over natta. Han såg kista der Snøkvit var, og las det som var skrive der. "Sel kista til meg", sa han til dvergane, "Eg gir dykk alt eg eig og har for ho."

"Nei, "svarte dvergane, "vi vil ikkje skilje oss med kista for alt gull i verda."

"Gi meg ho som gåve, då, "sa prinsen. "Eg kan ikkje leve utan å sjå Snøkvit. Eg ville halde ho i stor ære."

Dvergane forbarma seg over han og gav han til slutt lov til å ta kista. Men ein stad der tenarane hans bar ho over ujamn veg, snåva ein av dei så kista blei skumpa og støytt temmeleg kraftig. Dermed kom det forgifta eplet ut av munnen til Snøkvit. Kort etter kom til seg sjølv att, opna lokket, reiste seg og ropte: "Milde himmel, kor er eg?"

Prinsen var ute av seg av glede og fortalde ho korleis alt hadde skjedd. "Du er den eg elskar mest her i verda", sa han, "bli med meg til slottet til far og bli kona mi. "

Snøkvit var villig og drog med han, og bryllaupet blei halde etter store førebuingar.

Den vonde stemora til Snøkvit var også boden. Då ho tok på seg dei vakre kleda sine, gjekk ho framfor spegelen og spurde:

"Vesle spegel på veggen der,
kven er vakrast i landet her?"

Spegelen svarte:

"Du er vakker, men dronninga kan du aldri måle deg med."

Den vonde kvinna banna i raseri, for ho visste ikkje kva ho no skulle gjere. Først ville ho ikkje til festen i det heile, men ho var så nysgjerrig etter å sjå den unge dronninga at ho ikkje fekk rast eller ro utan. Då ho kom inn i salen, kjente ho att Snøkvit og stod som forsteina. Men på elden stod eit par jernsko og blei oppvarma til dei glødde. Dei måtte ho gå med og danse i til ho datt daud omkoll.

Ord

1. ibenholt: eit verdifullt trevirke, ein hard kjerneved. Dei svarte tangentane på piano er oftast lagd av ibenholt. Det blir også brukt som gripebrett på gitarar og strykeinstrument. Ibenholt er så tett at det søkk i vatn.
2. barselseng har seinare blitt "dei seks første vekene etter ein fødsel". I eldre tider, før 1870-talet døydde rundt ei av ni kvinner under og etter barnefødsel. Det var vanleg at kvinner i barselseng fekk ro, omsorg og næringsrik kost, men hygiene og bakteriar og fødselsforviklingar kunne ikkje folk seg godt med.