Så sprang hanen til skomakaren: "Kjære skomakar, gi meg sko; sko gir eg jomfru Maria, jomfru Maria gir meg raude gullband, raude gullband gir eg linda, linda gir meg lauv, lauv gir eg kjelda, kjelda gir meg vatn, vatn gir eg tuppa, høna mi, som ligg og dregst med dauden i nøtteskogen."

"Du får ikkje sko av meg før eg får bust [2] av deg", svarte skomakaren.

Så sprang hanen til purka: "Kjære purke, gi meg bust; bust gir eg skomakaren, skomakaren gir meg sko, sko gir eg jomfru Maria, jomfru Maria gir meg raude gullband, raude gullband gir eg linda, linda gir meg lauv, lauv gir eg kjelda, kjelda gir meg vatn, vatn gir eg tuppa, høna mi, som ligg og dregst med dauden nøtteskogen."

"Du får ikkje bust av meg før eg får korn av deg", svarte purka. Så sprang hanen til treskemannen [3]: "Kjære treskemann, gi meg korn; korn gir eg purka, purka gir meg bust, bust gir eg skomakaren, skomakaren gir meg sko, sko gir eg jomfru Maria, jomfru Maria gir meg raude gullband, raude gullband gir eg linda, linda gir meg lauv, lauv gir eg kjelda, kjelda gir meg vatn, vatn gir eg tuppa, høna mi, som ligg og dregst med dauden i nøtteskogen."

"Du får ikkje korn av meg før eg får lefse av deg", svarte treskemannen.

Så sprang hanen til bakstekona: "Kjære bakstekona mi, gi meg lefse; lefse gir eg treskemannen, treskemannen gir meg korn, korn gir eg purka, purka gir meg bust, bust gir eg skomakaren, skomakaren gir meg sko, sko gir eg jomfru Maria, jomfru Maria gir meg raude gullband, raude gullband gir eg linda, linda gir meg lauv, lauv gir eg kjelda, kjelda gir meg vatn, vatn gir eg tuppa, høna mi, som ligg og dregst med dauden i nøtteskogen."

"Du får ikkje lefse av meg før eg får ved av deg", svarte bakstekona.

Så sprang hanen til vedhoggaren: "Kjære vedhoggar, gi meg ved; ved gir eg bakstekona, bakstekona gir meg lefse, lefse gir eg treskemannen, treskemannen gir meg korn, korn gir eg purka, purka gir meg bust, bust gir eg skomakaren, skomakaren gir meg sko, sko gir eg jomfru Maria, jomfru Maria gir meg raude gullband, raude gullband gir eg linda, linda gir meg lauv, lauv gir eg kjelda, kjelda gir meg vatn, vatn gir eg tuppa, høna mi, som ligg og dregst med dauden i nøtteskogen."

"Du får ikkje ved av meg før eg får øks av deg", sa vedhoggaren.

Så sprang hanen til smeden: "Kjære smed, gi meg øks; øks gir eg vedhoggaren, vedhoggaren gir meg ved, ved gir eg bakstekona, bakstekona gir meg lefse, lefse gir eg treskemannen, treskemannen gir meg korn, korn gir eg purka, purka gir meg bust, bust gir eg skomakaren, skomakaren gir meg sko, sko gir eg jomfru Maria, jomfru Maria gir meg raude gullband, raude gullband gir eg linda, linda gir meg lauv, lauv gir eg kjelda, kjelda gir meg vatn, vatn gir eg tuppa, høna mi, som ligg for dauden i nøtteskogen."

"Du får ikkje øks av meg før eg får kol av deg", sa smeden.

Så sprang hanen til kolbrennaren: "Kjære kolbrennar, gi meg kol; kol gir eg smeden, smeden gir meg øks, øks gir eg vedhoggaren, vedhoggaren gir meg ved, ved gir eg bakstekona, bakstekona gir meg lefse, lefse gir eg treskemannen, treskemannen gir meg korn, korn gir eg purka, purka gir meg bust, bust gir eg skomakaren, skomakaren gir meg sko, sko gir eg jomfru Maria, jomfru Maria gir meg raude gullband, raude gullband gir eg linda, linda gir meg lauv, lauv gir eg kjelda, kjelda gir meg vatn, vatn gir eg tuppa, høna mi, som ligg for dauden i nøtteskogen."

Så syntest kolbrennaren synd i hanen og gav han kol. Så fekk smeden kol, og vedhoggaren øks, og bakstekona ved, og treskemannen lefse, og purka korn, og skomakaren bust, og jomfru Maria sko, og linda gullband, og kjelda lauv, og hanen vatn, og det gav han til tuppa, høna si, som låg for dauden i nøtteskogen. Så blei ho god att.

Ord

1. dragast med (her): stri med, takast med.
2. bust: stridt og stivt hår; grovt hår på dyr. Bust som skomakarar brukte (skomakarbust) blei tvinna og brukt i spissen av den beka skomakartråden (bektråden) når dei skulle sy.
3. treskemann: mann som treskar. Å treske er å skilje korn eller frø frå plantedelar ein ikkje kan ete (aks, agn, snerpe og halm). Det finst fleire gamle metodar; nokre er frå rundt 5500 år sidan i Mesopotamia (Sumer). Treskemenn ifrå tidene før treskemaskinar kom til, kunne bruke sliul (slegel, tust). Det er eit toledda treskereiskap (bankereiskap) som er sett saman av eit ganske langt skaft som er bunde saman med ein kort stokk til å banke kornet med. Bildet er av franske bønder som treskar med sliul, frå omkring år 1270. [Det er meir hos Wikipedia, s.v. "Tresking"]

Franske bønder som treskar med sliul rundt år 1270

Hanen, gauken og orrhannen

Hanen, gauken og orrhanen hadde ein gong kjøpt ku saman. Då det ikkje var råd å dele ho og dei ikkje kunne bli forlikte om å løyse kvarandre ut, blei dei einige om at den som vakna først om morgonen, skulle ha kua. Så vakna hanen først.

"No er kua mi! No er kua mi!" sa hanen.

Då hanen gol, vakna gauken.

"Halv ku! Halv ku!" sa gauken.

Då han gol, vakna orrhanen.

"Kjære brør, del som er rett og skil, rett og skil! Tsio, tsi!" sa orrhanen.

Kan du så seie meg kven som burde ha kua? [1]

Ord

1. Fuglelydar: Det finst samlingar med lydopptak til glede for den interesserte, som CD-ar på norsk, engelsk og andre språk.

   Hanar av ulike hønseraser gjel på ulike måtar. [◦Ein hane gjel].

   Også høns har ulike lydar for ulike situasjonar. [◦Lydfil].

   [Meir om tamhøns: [Wikipedia, s.v. "Tamhøns"]