Norsk del, Gullvekta
Asbjørnsen og Moe
Seksjon › 3   Sett    Søk   Førre Neste

Finn ord

Reservasjonar    Innhald     

Eventyr er gitt AT-nummer for oversikta. AT-nummer fortel kva for type eventyr det er, og i AT-katalogar finn ein også eit stutt samandrag av ulike typar. Ved AT-nummera blir mange soger såleis nummererte og grovskisserte i den internasjonale eventyrkatalogen, og sett saman med liknande soger frå ulike hald.

Det finst ei framifrå norsk tilpassing av katalogen: ei bok skriven av Ørnulf Hodne. Ho heiter The Types of the Norwegian Folktale, og er frå 1984. Der står hovudgangen i eventyrtypane kort forklart på engelsk, saman med oversyn over innsanka norske variantar og opplysningar om dei.

AT-nummer blei ført vidare av ATU-nummer i 2004, etter ei revidering av heile klassifiseringssystemet. (Uther 2004) [Eventyrtypar i ATU-systemet]

ATU-nummeret og det gamle AT-nummeret er like eins i mange tilfelle. Nummera gir tilgang til korte skisseringar av mange eventyrtypar og kjelder til dei, med meir.

Større delar av det norske kjeldematerialet er lagt ut på Internett som Norsk folkeminnesamling sitt tilfang av eventyr og segner. Der er det tatt med heile eventyr, ofte fleire variantar, og ikkje berre samandrag og typenummer. Ved å søke ved hjelp av typenummera kan ei få fram opptil fleire variantar. AT15 gir til dømes seks eventyrvariantar; opplysningar om kva for kjelde ein finn dei i; og gjerne fleire opplysningar attåt, som kven som fortalde eventyret, og kor i Noreg det blei sanka inn. To forkortingar i slike oversyn frå folkeminnelaget:

  • NFL i folkeminnesamlinga sine oversyn (jf. lenka) står for Norsk folkeminnelag, som gir ut serien Norsk Folkeminnelags skrifter.
  • NEB står for Norsk eventyrbibliotek, ein gild bokserie på Samlaget (12 bd, 1961-87).

AT-nummer, forteljingar og band

Oversynet her gjeld Asbjørnsen og Moes samla verk. (Sjå "Innhald" oppe på sida) Tal i feite typar er typenummer, AT-nummer. Legg til AT framfor, utan mellomrom, for å søke etter variantar og anna i Norsk folkeminnesamling på nett (lenka ovanfor). Til sist for kvar innføring står Band og eit tal, som syner i kva for eit av dei tre banda av "Samla verk" eventyret står i. Innhaldslista for verket er ordna som i "Samla verk".

Desse tre segnene er ganske som eventyr: "Jutulen og Johannes Blessom"; "Skarvane på Utrøst"; og "Gullfebla". Eventyr og segner har ikkje alltid så skarpe skilje. Til dømes er "Kjetta på Dovre" ei segn éin stad, og eit eventyr ein annan stad - i same verket - ved ei slags "dobbel bokføring".

I forteljinga "Makrelldorg" står eit eventyr iblanda, og eitt om Bamse Brakar står i forteljinga "Ein kveld i nabogården".

AT-nummer for mest alle eventyra i Asbjørnsen og Moe

Ein kan finne eventyra via det store innhaldsoversynet (trykk på "Innhald" øvst på sida). Noko av dette kan vel passe derifrå: (1) Sjå ned gjennom lista; eller (2) klipp ut og lim inn ord og ordbrokkar søkeboksa, eller (3) skriv inn ord eller ordbrokkar i søkeboksa; ho kjem fram om ein trykker ned Ctrl + f samtidig.

❦❦❦❦

2 – Korfor bjørnen er stubbrumpa – Band 3
5 – Slepp granrot og ta i revefot – Band 2
7 – Bjørnen og reven veddar om flesk og humlebol – Band 2
15 – Reven snyter bjørnen for julekosten – Band 3
20 C – Høna som skulle til Dovre for at ikkje all verda skulle forgå – Band 2
37* – Reven som gjetar – Band 2
47 A – Mikkel vil smake hestekjøt – Band 2
61 – Hanen og reven – Band 2
65 – Reve-enka – Band 1
96* – Haren som hadde vore gift – Band 2
112 – Husmusa og fjellmusa – Band 2
116 – Bamse Brakar – Band 1
120 – Hanen, gauken og århanen – Band 3
122 E – Dei tre bukkane Bruse som skulle gå til seters og gjere seg feite – Band 1
130 – Vêren og grisen som skulle til skogs og bu for seg sjølv – Band 2
154 – Vel gjort og ille lønt – Band 2
155 – Verda lønner ikkje annleis – Band 2
168 A – Han far sjølv i stua – Band 2
221 – Grisen og levemåten hans – Band 1
247 – Kvar synest best om sine barn – Band 2
300 – Raudrev og Oskeladden – Band 2
301 (J) – Fugl Dam – Band 2
301 – Dei tre kongsdøtrene i blåberget – Band 2
302 – Guten som gjorde seg til løve, falk og maur – Band 2
302 – Risen som ikkje hadde noko hjarte på seg – Band 1
303 – Fiskarsønene – Band 1
303 – Smågutane som trefte trolla på Hedalsskogen – Band 1
303 – Veslekort – Band 3
311 – Høna trippar i berget – Band 3
313 – Meistermøy – Band 3
314 – Enkesonen – Band 1
325 – Bonde Vêrskjegg – Band 2
327 C – Smørbukk – Band 2
328 – Oskeladden som stal sølvendene til trollet – Band 3
330 – Smeden som dei ikkje torde sleppe inn i helvete – Band 1
332 – Guten med øldunken – Band 2
400 – Dei tre prinsessene i Hvittenland – Band 3
400 – Soria Moria slott – Band 2
402 – Dokka i graset – Band 2
402 – Guten som ville fri til dotter til mor i Kroken – Band 2
403 – Buskebrura – Band 3
408 – Tre sitronar – Band 2
425 – Austanfor sol og vestanfor måne – Band 1
425 – Kvitebjørn Kong Valemon – Band 2
432 – Den grøne riddaren – Band 2
451 – Dei tolv villendene – Band 2
461 – Rike Per Kremmer – Band 3
470 – Vennar i liv og daude – Band 2
471 – Dei sju folane – Band 3
480 – Manndottera og kjerringdottera – Band 2
501 – Dei tre mostrene – Band 3
506 – Krambuguten med gammalostlasten – Band 2
507 A – Følgesveinen – Band 2
510 AB – Kari Trestakk – Band 3
513 – Oskeladden og dei goda hjelparane – Band 2
530 – Jomfrua på glasberget – Band 3
531 – Grimsborken – Band 3
531 – Gullslottet som hang i lufta – Band 2
545 B – Herreper – Band 2
550 – Gullfuglen – Band 2
560 – Guten som skulle tene tre år utan lønn – Band 2
563 – Guten som gjekk til nordavinden og kravde att mjølet – Band 1
565 – Kverna som står og maler på havbotnen – Band 2
570 – Gjete harane til kongen – Band 1
571 – Tyrihans som fekk kongsdottera til å le – Band 1
577 – Per, Pål og Espen Oskeladd – Band 3
580 – Det har inga nød med den som alle kvinnfolk er glad i – Band 3
590 – Det blå bandet – Band 3
592 – Veslefrikk med fela – Band 2
611 – Tobakksguten – Band 2
613 – Tru og Utru – Band 3
650 A – Mumle Gåsegg – Band 1
700 – Tommeliten – Band 1
710 – Jomfru Maria som gudmor – Band 3
711 – Lurvehette – Band 3
726 – Den sjuande faren i huset – Band 1
751 A – Gjertrudsfuglen – Band 2
852 – Oskeladden som fekk kongsdottera til å skulde seg for å lyge   – 1
853 – Kongsdottera som ingen kunne målbinde – Band 2
870 A – Vesle Åse Gåsejente – Band 1
875 – Ikkje køyrande og ikkje ridande – Band 2
900 – Håken Borkenskjegg – Band 3
922 – Presten og klokkaren – Band 1
955 – Kjærasten i skogen – Band 2
1088 – Oskeladden som kappåt med trollet – Band 2
1030 – Bjørnen og reven skulle ha åker i sameige – Band 2
1158 – Guten og fanden – Band 1
1161 – Kjetta på Dovre – Band 3
1179 – Skipperen og Gamle-Eirik – Band 2
1186 – Fanden og futen – Band 2
1353 – Giske – Band 3
1365 AB – Kjerringa mot straumen – Band 2
1384 – Somme kjerringar er slike – Band 2
1406 – Dumme menn og troll til kjerringar – Band 1
1408 – Mannen som skulle stelle heime – Band 1
1415 – Gudbrand i Lia – Band 2
1440 – Herremannsbrura – Band 2
1453 – Stabbursnøkkelen i rokkehovudet – Band 2
1456 – Tsju pus, vil du ned av bordet!" – Band 2
1459** – Ei friarhistorie – Band 3
1462* – Sju år gammal graut – Band 2
1525 A-F – Meistertjuven – Band 3
1535 – Store-Per og Vesle-Per – Band 3
1536 A – Prestens mor – Band 3
1537 – Klokkaren i bygda vår – Band 2
1538 – Guten som ville bli handelskar – Band 2
1542 – Peik – Band 1
1641 – Kolbrennaren – Band 1
1651 – Den rettferdige firskillingen – Band 3
1696 – Uffa-Låttis – Band 2
1725 – Pål Andrestua – Band 1
1968 J – "God dag, mann!" – "Økseskaft" – Band 2
2015 – Hårslå, som aldri ville heim gå – Band 2
2021 – Hanen og høna i nøtteskogen – Band 3
2022 – Hanen som fall i bryggekaret – Band 2
2025 – Pannekaka – Band 1
2027 – Kjetta som var så fæl til å ete – Band 2
2075 – Hanen og høna – Band 2
2250 – Skrinet med det rare i – Band 1

? – Ei prestehistorie (Dybwads Illustrerede Folkekalender 1882) – Band 1
? – Vårherre og St. Peter på vandring (Dybwads Illustrerede Folkekalender 1882) – Band 1

Forteljingar

Rammeforteljingane til Asbjørnsen er merkte i innhaldslista med eit lite teikn bakom kvar tittel. Ein finn også forteljingane og alle segnene her: [Forteljingane og segnene] eller i innhaldsoversynet: Klipp f.eks. ut søkeord herifrå og lim dei inn i "søkeboksa" som kjem fram om ein trykker på Ctrl + f samtidig på den andre sida. Eller skriv inn ord eller ordbrokkar der slik det elles kan passe. Kommentarane til forteljingane står på eigne sider som ein enkelt kjem til via "Notar" under kvart stykke.

❦❦❦❦

ɚ Berthe Tuppenhaugs forteljingar – Band 1
ɚ Bjørnen og reven – Band 3
ɚ Ei kveldstund i eit godseigarkjøkken – Band 1
ɚ Ei natt i Nordmarka – Band 3
ɚ Ei signekjerring – Band 1
ɚ Ei sommarnatt på Krokskogen – Band 1
ɚ Ein gammaldags julekveld – Band 1
ɚ Ein halling med kvannerot – Band 3
ɚ Ein kveld i nabogarden – Band 3
ɚ Ein kveld ved Andelva – Band 3
ɚ Ein søndagskveld til seters – Band 1
ɚ Ein vestlandsk skogdal – Band 3
ɚ Ekebergkongen – Band 3
ɚ Frå fjellet og setra – Band 3
ɚ Frå Sognefjorden – Band 3
ɚ Gravaren fortel – Band 3
ɚ Gullfebla (segn) – Band 3
ɚ Høgfjellsbilete – Band 1
ɚ Historiene til Matthias Skyttar – Band 1
ɚ Huldreætt – Band 3
ɚ Julegjestinga i prestegarden – Band 3
ɚ Jutulen og Johannes Blessom (segn) – Band 1
ɚ Lundeætta – Band 3
ɚ Makrelldorg – Band 1
ɚ På høgda av Aleksandria – Band 3
ɚ Plankekøyrarane – Band 3
ɚ Reinsdyrjakt ved Rondane – Band 1
ɚ Skarvane frå Utrøst (segn) – Band 1
ɚ Taterar – Band 3
ɚ Tiurleik i Holleia – Band 1
ɚ Tuftefolket på Sandflesa (segn) – Band 3

Ait. leg. 85 – Jomfru Maria og svala – Band 2

Segner

Ei eiga side gir oversyn over segner i Asbjørnsen og Moe, og syner kva for forteljingar dei står i. Det er lenker både til forteljingane og til segnene. [105 segner i Asbjørnsen og Moe]

Eventyra alfabetisk, AT-nummer og band

Ein kan leite fram eventyra på den store innhaldssida: Enklast kan vere å skrive inn ord eller ordbrokkar eller klippe ut søkeord herifrå og lime dei inn i søkeboksa" som kjem fram om ein trykker på Ctrl + f samtidig. Det finst andre måtar også. "Det er mange vegar til Rom (Ordtak)".

❦❦❦❦

Austanfor sol og vestanfor måne   AT4251
Bamse Brakar   AT1161
Berthe Tuppenhaugs forteljingar * – 1
Bjørnen og reven skulle ha åker i sameige   AT10302
Bjørnen og reven veddar om flesk og humlebol   AT72
Bonde Vêrskjegg   AT3252
Buskebrura   AT4033
Dei sju folane   AT4713
Dei tolv villendene   AT4512
Dei tre bukkane Bruse som skulle gå til seters og gjere seg feite   AT122 E – - 1
Dei tre kongsdøtrene i blåberget   AT3012
Dei tre mostrene   AT5013
Dei tre prinsessene i Hvittenland   AT4003
Den grøne riddaren   AT4322
Den rettferdige firskillingen   AT16513
Den sjuande faren i huset   AT7261
Det blå bandet   AT5903
Det har inga nød med den som alle kvinnfolk er glad i   AT5803
Dokka i graset   AT4022
Dumme menn og troll til kjerringar   AT14061
Ei friarhistorie   AT1459**3
Ei kveldstund i eit godseigarkjøkken * – 1
Ei natt i Nordmarka * – 3
Ei prestehistorie   AT?1
Ei signekjerring * – 1
Ei sommarnatt på Krokskogen * – 1
Ein gammaldags julekveld * – 1
Ein halling med kvannerot * – 3
Ein kveld i nabogarden * – 3
Ein kveld ved Andelva * – 3
Ein søndagskveld til seters * – 1
Ein vestlandsk skogdal * – 3
Ekebergkongen * – 3
Enkesonen   AT3141
Fanden og futen   AT11862
Fiskarsønene   AT3031
Frå fjellet og setra * – 3
Frå Sognefjorden * – 3
Fugl Dam   AT301 (J)2
Følgesveinen   AT507 A2
Uffa-Låttis   AT16962
Giske   AT13533
Gjertrudsfuglen   AT751 A2
Gjete harane til kongen   AT5701
"God dag, mann!" – "Økseskaft"   AT1968 J2
Gravaren fortel * – 3
Grimsborken   AT5313
Grisen og levemåten hans   AT2211
Gudbrand i Lia   AT14152
Gullfebla (segn) – 3
Gullfuglen   AT5502
Gullslottet som hang i lufta   AT5312
Guten med øldunken   AT3322
Guten og fanden   AT11581
Guten som gjekk til nordavinden og kravde att mjølet   AT5631
Guten som gjorde seg til løve, falk og maur   AT3022
Guten som skulle tene tre år utan lønn   AT5602
Guten som ville bli handelskar   AT15382
Guten som ville fri til dotter til mor i Kroken   AT4022
Han far sjølv i stua   AT168 A2
Hanen og høna   AT20752
Hanen og høna i nøtteskogen   AT20213
Hanen og reven   AT612
Hanen som fall i bryggekaret   AT20222
Hanen, gauken og århanen   AT1203
Haren som hadde vore gift   AT96*2
Herremannsbrura   AT14402
Herreper   AT545 B2
Historiene til Matthias Skyttar * – 1
Huldreætt * – 3
Husmusa og fjellmusa   AT1122
Høgfjellsbilete – 1
Høna som skulle til Dovre for at ikkje all verda skulle forgå   AT20 C2
Høna trippar i berget   AT3113
Håken Borkenskjegg   AT9003
Hårslå, som aldri ville heim gå   AT20152
Ikkje køyrande og ikkje ridande   AT8752
Jomfru Maria og svala Ait. leg. 85 – 2
Jomfru Maria som gudmor   AT7103
Jomfrua på glasberget   AT5303
Julegjestinga i prestegarden * – 3
Jutulen og Johannes Blessom – 1
Kari Trestakk   AT510 AB3
Kjerringa mot straumen   AT1365 AB2
Kjetta på Dovre   AT11613
Kjetta som var så fæl til å ete   AT20272
Kjærasten i skogen   AT9552
Klokkaren i bygda vår   AT15372
Kolbrennaren   AT16411
Kongsdottera som ingen kunne målbinde   AT8532
Korfor bjørnen er stubbrumpa   AT23
Krambuguten med gammalostlasten   AT5062
Kvar synest best om sine barn   AT2472
Kverna som står og maler på havbotnen   AT5652
Kvitebjørn Kong Valemon   AT4252
Lundeætta * – 3
Lurvehette   AT7113
Makrelldorg * – 1
Manndottera og kjerringdottera   AT4802
Mannen som skulle stelle heime   AT14081
Meistermøy   AT3133
Meistertjuven   AT 1525 A-F3
Mikkel vil smake hestekjøt   AT47 A2
Mumle Gåsegg   AT650 A1
Oskeladden og dei goda hjelparane   AT5132
Oskeladden som fekk kongsdottera til å skulde seg for å lyge   AT8521
Oskeladden som kappåt med trollet   AT10882
Oskeladden som stal sølvendene til trollet   AT3283
Pannekaka   AT20251
Peik   AT15421
Per, Pål og Espen Oskeladd   AT5773
Plankekøyrarane * – 3
Presten og klokkaren   AT9221
Prestens mor   AT1536 A3
På høgda av Aleksandria * – 3
Pål Andrestua   AT17251
Raudrev og Oskeladden   AT3002
Reinsdyrjakt ved Rondane * – 1
Reve-enka   AT651
Reven snyter bjørnen for julekosten   AT153
Reven som gjetar   AT37*2
Rike Per Kremmer   AT4613
Risen som ikkje hadde noko hjarte på seg   AT3021
Sju år gammal graut   AT2
Skarvane frå Utrøst – 1
Skipperen og Gamle-Eirik   AT11792
Skrinet med det rare i   AT22501
Slepp granrot og ta i revefot   AT52
Smeden som dei ikkje torde sleppe inn i helvete   AT3301
Smørbukk   AT327 C2
Smågutane som trefte trolla på Hedalsskogen   AT3031
Somme kjerringar er slike   AT13842
Soria Moria slott   AT4002
Stabbursnøkkelen i rokkehovudet   AT14532
Store-Per og Vesle-Per   AT15353
Svarterabben (Song) – 3
Taterar * – 3
Tiurleik i Holleia * – 1
Tobakksguten   AT6112
Tommeliten   AT7001
Tre sitronar   AT4082
Tru og Utru   AT6133
Tsju pus, vil du ned av bordet!"   AT14562
Tuftefolket på Sandflesa * – 3
Tyrihans som fekk kongsdottera til å le   AT5711
Vel gjort og ille lønt   AT1542
Vennar i liv og daude   AT4702
Verda lønner ikkje annleis   AT1552
Vêren og grisen som skulle til skogs og bu for seg sjølv   AT1302
Vesle Åse Gåsejente   AT870 A1
Veslefrikk med fela   AT5922
Veslekort   AT3033
Vårherre og Sankt Peter på vandring   AT1

  Innhald  


Asbjørnsen og Moe, norske eventyr, norske folkeeventyr, segner evt., litteratur  

Asbjørnsen, Peter, og Jørgen Moe. Samlede eventyr, bd 1-3. Kunstnerutgaven. Oslo: Gyldendal, 1965.

Hodne, Ørnulf: The Types of the Norwegian Folktale. Bergen: Universitetsforlaget, 1984.

Lindø, Rigmor. Eventyrskolen. Oslo: Cappelen, 1988.

Uther, Hans-Jörg. The Types of International Folktales: A Classification and Bibliography Based on the System of Antti Aarne and Stith Thompson. Vols 1-3. FF Communications No. 284-86, Helsinki: Academia Scientiarum Fennica, 2004.

Asbjørnsen og Moe, norske eventyr, norske folkeeventyr, segner evt., opp    Seksjon     Sett    Neste

Asbjørnsen og Moe, norske eventyr, norske folkeeventyr, segner evt. Brukargaid  ᴥ  Ansvarsfråskriving
© 2008–2017, Tormod Kinnes. [E‑post]